فکت ادبی
یوری تینیانوف رمان‌نویس و تئوریسین ادبی روسی در شهرک یهودی‌نشینی در لتونی متولد شد. در کودکی به پترزبورگ مهاجرت کرد و در جوانی جذب محافل روشنفکری این شهر شد. او یکی از چهره‌های شاخص نحله فرمالیسم روسی به شمار می‌آید. فرمالیسم روسی مانند نقد نو در ایالات‌متحده بر مطالعه ساختار و ابزار هنری به‌عوض محتوای اجتماعی و ایدئولوژیک ادبیات تأکید داشت. علاوه بر آن، تینیانوف، رمان‌نویس نیز بود. رمان «مرگ وزیرمختار» در مورد گریبایدوف، دیپلمات و شاعر روس است که در زمان قاجار در ایران کشته شد. این رمان با ترجمه مهدی سحابی به فارسی منتشرشده است.
فرمالیسم روسی بر این باور است که کلمه، سبک، متن و جنبه‌های صوری آن ماده اصلی علم ادبیات هستند و علم ادبیات باید از فلسفه، جامعه‌شناسی، مذهب، تاریخ و.. استقلال پیدا کند. به‌طور سنتی، نقد ادبی به سرگذشت و زمانه نویسنده به‌عنوان دو منبع کتمان ناپذیر برای تحلیل متن چشمداشت. فرمالیست‌ها کوشیدند این دریچه را مسدود کنند یا دستکم استفاده از منبع خارج از متن را به شیوه‌ای نظام‌مند تبیین کنند. در مقاله «فکت ادبی» تینانوف می‌کوشد رابطه ادبیات و واقعیت را در بستر قرائت سرگذشت، نامه و گزارش تحلیل کند.